Το Νοέμβριο του 1943 η Λέρος βομβαρδίζεται από τα Γερμανικά αεροπλάνα για 52 ημέρες! Το κεντρικό νοσοκομείο βομβαρδίζεται παρά του ότι βρίσκονται σε εμφανή σημεία σύμβολα του Ερυθρού Σταυρού και βγαίνει εκτός λειτουργίας. Οι τραυματίες μεταφέρονται στο διπλανό υπόγειο καταφύγιο.
Μία μεγάλη στοά, όπου από τις αρχές του 1943 άρχισαν εσπευσμένα οι εργασίες μετατροπής της σε υπόγειο νοσοκομείο. Λίγα μέτρα από τις κεντρικές εισόδους υπάρχουν μεταλλικές πόρτες φτιαγμένες για να προστατεύσουν το καταφύγιο από χημικό πόλεμο. Δεξιά και αριστερά του διαδρόμου υπάρχουν τσιμεντένιες Γούρνες με βρύσες για να πλένουν τα χέρια τους γιατροί και νοσοκόμοι.
Το Νοέμβριο του 1943 η Λέρος βομβαρδίζεται από τα Γερμανικά αεροπλάνα για 52 ημέρες! Το κεντρικό νοσοκομείο βομβαρδίζεται παρά του ότι βρίσκονται σε εμφανή σημεία σύμβολα του Ερυθρού Σταυρού και βγαίνει εκτός λειτουργίας. Οι τραυματίες μεταφέρονται στο διπλανό υπόγειο καταφύγιο.
Μία μεγάλη στοά, όπου από τις αρχές του 1943 άρχισαν εσπευσμένα οι εργασίες μετατροπής της σε υπόγειο νοσοκομείο. Λίγα μέτρα από τις κεντρικές εισόδους υπάρχουν μεταλλικές πόρτες φτιαγμένες για να προστατεύσουν το καταφύγιο από χημικό πόλεμο. Δεξιά και αριστερά του διαδρόμου υπάρχουν τσιμεντένιες Γούρνες με βρύσες για να πλένουν τα χέρια τους γιατροί και νοσοκόμοι.
Προχωρώντας μέσα στη στοά, βλέπουμε στο δάπεδο έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο για να απολυμαίνουν τα παπούτσια τους οι εργαζόμενοι πριν μπουν μέσα στο χειρουργείο. Ενα καταφύγιο μήκους 150 μέτρων, με τρεις εισόδους και εξόδους καθώς και μια ανθρωποθυρίδα διαφυγής. Μία κατασκευή με βοηθητικούς χώρους, νερό και ηλεκτρικό ρεύμα.
Διευθυντής του νοσοκομείου ήταν ο αντισυνταγματάρχης Salvatore Saitta, χειρουργός ο Emanuele Repetto, καθώς και μία δεκάδα άλλων γιατρών οι οποίοι αντιμετώπισαν την τραγική κατάσταση το Νοέμβριο του 1943. Στην είσοδο της χειρουργικής αίθουσας, στην δεξιά μεριά, υπάρχει ειδική θέση για την τοποθέτηση φιάλης οξυγόνου. Η χειρουργική αίθουσα ήταν εξοπλισμένη με μια χειρουργική τράπεζα πού στην βάση της αναγράφεται η προέλευσή της ΄΄Τορίνο Ιταλίας΄΄, καθώς και ο απαραίτητος αριθμός χειρουργικών εργαλείων.
έρες πριν τους βομβαρδισμούς οι τεχνίτες έφτιαξαν 150 διώροφα ξύλινα κρεβάτια τα οποία τοποθέτησαν στην αίθουσα ανάνηψης. Ξύλο, τούβλα και μπετόν είναι τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή αυτής της μοναδικής υπόγειας σήραγγας.
Εκατοντάδες τραυματίες Ιταλοί, Άγγλοι αλλά και Γερμανοί βρήκαν περίθαλψη και χειρουργήθηκαν σε αυτό το υπόγειο νοσοκομείο. Κομμάτια της σήραγγας έχουν μείνει από τότε ατελείωτα, πράγμα που καθιστά επικίνδυνη την επισκεψιμοτητα της.
Το 1996 έγιναν στον χώρο μικρές επισκευές και μια υποτυπώδης καθαριότητα. Ελπίζω κάποτε αυτό το υπόγειο νοσοκομείο να γίνει επισκέψιμο στο κοινό.
